Kofeina należy do substancji chemicznych o nazwie metyloksantyny.

Jest różnie klasyfikowana: jako środek pobudzający, substancja uzależniająca, zwiększająca wydajność leków i pomocna w odchudzaniu.

Kofeina występuje w wielu napojach, produktach żywnościowych i lekach. Przykładowo, można ją znaleźć w: kawie, herbacie, coli, napojach energetyzujących, czekoladzie oraz licznych lekach dostępnych bez recepty.

Większość farmaceutyków na ból głowy i inne bóle, na kaszel oraz środków wspomagających odchudzanie także zawierają kofeinę.

Kofeina jest stymulantem, który może powodować następujące działania niepożądane:

szybkie, nieregularne bicie serca i kołatanie serca,

niepokój, nerwowość i rozdrażnienie, drgawki ból głowy, ból brzucha, nudności, wymioty i biegunka częstsze oddawanie moczu

Innym groźnym działaniem kofeiny jest jej potencjalne działanie uzależniające. Wiele osób jest wyraźnie uzależnionych od kawy, herbaty, napojów energetyzujących czy czekolady.

Kofeina zwiększa także ciśnienie krwi, także u osób zdrowych, ale szczególnie na takie jej działanie są wrażliwe osoby w podeszłym wieku, które już cierpią na nadciśnienie. W niektórych przypadkach więc bywa niebezpieczna dla zdrowia.

Ponadto, nadmierne spożycie kofeiny przyczynić się do rozwoju osteoporozy i oddziaływać negatywnie na reakcję organizmu na określone leki.
Zalety kofeiny to :
Ostatnie badania wskazują, że spożycie kofeiny może obniżyć ryzyko rozwoju choroby Parkinsona i prawdopodobnie również raka wątroby oraz raka jelita grubego. Istnieją też dowody na to, że substancja zmniejsza uszkodzenia wątroby.

Innym pozytywnym efektem kofeiny jest zwiększanie spoczynkowe tempo metabolizmu zarówno u osób otyłych, jak i szczupłych. To dlatego wiele środków wspomagających odchudzanie zawiera w swym składzie kofeinę.

Ponadto substancja pozytywnie oddziałuje na wydolność organizmu, redukuje zmęczenie oraz poprawia proces regeneracji u sportowców.

Kofeina może chronić przed zaburzeniami pamięci i zmniejszać poziom pewnego białka w mózgu, które jest uważane za powiązane z rozwojem choroby Alzheimera.

Poza tym, jak wynika z amerykańskich badań, kofeina wydaje się zmniejszać ryzyko wystąpienia depresji u kobiet.

Ze względu na właściwości pobudzające, kofeina może pomóc ludziom powstrzymać się od snu i być bardziej czujnymi w sytuacji, gdy wymagana jest koncentracja.